BẢN TIN SỐ 139 - TIN TRONG NƯỚC

BẢN TIN SỐ 139

TIN TRONG NƯỚC

(Từ bản tin số 139, ngày 01/12/2025 của Hiệp hội doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam -VLA)

01 Chuyên gia hiến kế để logistics Việt Nam vươn mình vào kỷ nguyên mới

Sáng 29/11, tại Diễn đàn Logistics Việt Nam 2025 với chủ đề: “Logistics Việt Nam vươn mình tiến vào kỷ nguyên mới”, các chuyên gia, diễn giả đã đưa ra các kiến nghị, đề xuất hiến kế để thúc đẩy phát triển ngành dịch vụ logistics Việt Nam, hướng đến mục tiêu tăng trưởng 2 con số như Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chỉ đạo tại Diễn đàn.

Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, ông Trần Thanh Hải, nhấn mạnh Quyết định 2229 của Thủ tướng Chính phủ về Chiến lược phát triển dịch vụ logistics giai đoạn 2025–2030, tầm nhìn đến 2050 là một bước ngoặt quan trọng, lần đầu tiên ngành logistics có kế hoạch phát triển dài hạn, toàn diện. Ông Hải cho biết chiến lược xác định logistics là ngành kinh tế trọng yếu, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng GDP, ưu tiên phát triển hạ tầng hiện đại, đồng bộ và xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao. Ông cũng đề xuất đẩy nhanh tiến độ Khu thương mại tự do Đà Nẵng và hình thành trục liên kết logistics miền Trung, khai thác hiệu quả hành lang kinh tế Đông – Tây kết nối Việt Nam với Lào, Thái Lan, Myanmar, đồng thời cải cách thủ tục hải quan và phát triển “hành lang xanh” xuất khẩu nông sản.

Phát biểu tại Diễn đàn, ông Đào Trọng Khoa, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA), nhấn mạnh Việt Nam đang bước vào một “sân chơi mới” đòi hỏi hạ tầng logistics tương xứng cả về quy mô, chất lượng và mức độ hội nhập quốc tế. Tuy nhiên, ngành vẫn đối diện nhiều rào cản như chi phí logistics cao, hạ tầng và vận tải đa phương thức chưa đồng bộ, doanh nghiệp nhỏ và phân mảnh, thiếu doanh nghiệp tiên phong, chưa có cơ sở dữ liệu chung và áp lực xanh hóa ngày càng cấp bách.

VLA kiến nghị kiện toàn cơ chế điều phối logistics quốc gia, trong đó mở rộng phạm vi hoạt động của Ủy ban 1899 để bao quát toàn bộ logistics và tạo thuận lợi thương mại quốc gia. Đồng thời, VLA đề xuất thành lập Văn phòng Logistics Quốc gia đặt tại Bộ Công Thương làm đầu mối điều phối các chương trình, tổng hợp chính sách, hỗ trợ hoạt động của Ủy ban, đồng thời là kênh kết nối trực tiếp giữa Nhà nước – doanh nghiệp – hiệp hội.

VLA cũng kiến nghị đưa Hiệp hội trở thành thành viên chính thức của Ủy ban 1899 và các nhóm công tác chuyên ngành, bảo đảm tiếng nói của cộng đồng doanh nghiệp được phản ánh ngay từ khâu xây dựng chính sách, đồng thời định danh VLA là “đầu mối quốc gia” trong lĩnh vực logistics và cơ chế phối hợp triển khai Chiến lược phát triển ngành. Ông Khoa nhấn mạnh tăng cường vai trò của VLA trong chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, tiêu chuẩn hóa, đào tạo nhân lực và đối thoại chính sách. VLA cũng đề xuất công nhận ngày 6/5 hàng năm là “Ngày Logistics Việt Nam” nhằm tôn vinh lịch sử 80 năm phát triển ngành dịch vụ logistics. Ông Khoa khẳng định: “Việt Nam là một ngôi sao đang lên của logistics toàn cầu, và cộng đồng doanh nghiệp logistics Việt Nam đang thắp sáng ngôi sao đó bằng trí tuệ, bản lĩnh và khát vọng vươn lên.”

GS.TS Thomas Sim, Chủ tịch Liên đoàn Các hiệp hội giao nhận quốc tế (FIATA), đánh giá 5 xu hướng toàn cầu – số hóa, kết nối đa phương thức, cảng/hải quan thông minh, logistics xanh và nguồn nhân lực số – đang định hình lại ngành logistics. Việt Nam có cơ hội trở thành trung tâm đa phương thức thông minh của ASEAN, đi đầu về logistics xanh và phát triển các khu thương mại tự do, công viên logistics tương lai, đồng thời nâng cao vị thế trong thương mại số. FIATA khẳng định sẵn sàng đồng hành cùng Việt Nam trong đào tạo nhân lực, tiêu chuẩn số, logistics xanh và tạo thuận lợi thương mại quốc tế.

Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Lê Ngọc Quang khẳng định thành phố xác định logistics là ngành dịch vụ trọng điểm, đã và đang đẩy mạnh đầu tư các dự án hạ tầng lớn, trong đó có cảng Liên Chiểu, hệ thống cảng biển – sân bay – đường bộ kết nối liên vùng và Khu Thương mại tự do đầu tiên tại Việt Nam, nhằm tạo ra cực tăng trưởng mới, hội tụ các tập đoàn logistics quốc tế, trung tâm phân phối hàng hóa, thương mại điện tử xuyên biên giới và dịch vụ giá trị gia tăng. Thành phố cam kết đi đầu trong phát triển hạ tầng, nâng cao năng lực quản lý, cải thiện môi trường đầu tư và thúc đẩy hợp tác công – tư, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và nhà đầu tư trong nước cũng như quốc tế.

Diễn đàn Logistics Việt Nam 2025 khép lại với kỳ vọng rằng những đề xuất, kiến nghị được trình bày sẽ là động lực quan trọng đưa ngành logistics Việt Nam bước vào kỷ nguyên mới – hiện đại, xanh và hội nhập sâu rộng vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

2 Doanh nghiệp kiến nghị loạt giải pháp thực thi hiệu quả chiến lược Logistics

Tại Hội nghị triển khai Chiến lược phát triển dịch vụ logistics Việt Nam 2025–2035, tầm nhìn 2050 do Bộ Công Thương tổ chức ngày 21/11, cộng đồng doanh nghiệp logistics đã đóng góp nhiều đề xuất nhằm hiện thực hóa mục tiêu đưa Việt Nam trở thành trung tâm logistics khu vực và thế giới.

Chiến lược – “Kim chỉ nam” cho ngành logistics Việt Nam

Đại diện cộng đồng doanh nghiệp, ông Đào Trọng Khoa – Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA) – đánh giá Chiến lược mới là văn bản “có ý nghĩa lịch sử”, lần đầu tiên định hình một khung phát triển dài hạn – toàn diện – đồng bộ cho toàn ngành.

Ông ví Chiến lược như “Kim chỉ nam”, củng cố niềm tin và tầm nhìn của doanh nghiệp trong đầu tư kho bãi, trung tâm logistics, hạ tầng kết nối, chuyển đổi số và nguồn nhân lực chất lượng cao.

Ông Khoa cũng nhấn mạnh dấu ấn FIATA World Congress 2025, được đánh giá là một trong những kỳ đại hội thành công nhất của FIATA trong 99 năm, đã khẳng định vị thế ngày càng cao của Việt Nam trên chuỗi cung ứng toàn cầu – là nền tảng quan trọng giúp doanh nghiệp tự tin bước vào giai đoạn triển khai Chiến lược.

Vai trò của VLA và sự sẵn sàng của cộng đồng doanh nghiệp

Theo Chủ tịch VLA, ngành logistics Việt Nam duy trì tốc độ tăng trưởng 14–16%/năm, quy mô 70– 80 tỷ USD, với hơn 45.000 doanh nghiệp; riêng VLA có hơn 800 hội viên nắm giữ 70–80% thị phần cốt lõi.

VLA đã chủ động đi trước một bước trong triển khai Chiến lược thông qua:

• Đưa Chiến lược vào chương trình hành động của Hiệp hội
• Thúc đẩy Đề án Logistics Xanh – ESG và AgriLogistics
• Thành lập Văn phòng đại diện tại Cần Thơ và Trung tâm Đổi mới sáng tạo Logistics
• Tổ chức phổ biến Chiến lược tới doanh nghiệp trên toàn quốc

Để Chiến lược phát huy tác dụng, Chủ tịch VLA kiến nghị:

• Kiện toàn Ủy ban 1899, mở rộng phạm vi điều phối logistics và tạo thuận lợi thương mại
• Thành lập Văn phòng Logistics quốc gia tại Bộ Công Thương để điều phối, tổng hợp chính sách và gắn kết doanh nghiệp
• Tăng vai trò của VLA trong các nhiệm vụ về phát triển thị trường dịch vụ logistics, logistics nông nghiệp, trung chuyển – quá cảnh, phát triển hệ thống trung tâm logistics tại 6 đô thị lớn, logistics đô thị, khu thương mại tự do, chuyển đổi số – chuyển đổi xanh, hải quan số và cơ sở dữ liệu quốc gia về logistics.

Các ý kiến từ địa phương và chuyên gia

Bà Đặng Minh Phương, Chủ tịch Hiệp hội Logistics và Cảng biển TP.HCM, cho rằng chi phí logistics Việt Nam vẫn cao do thiếu đồng bộ giữa quy hoạch và triển khai, tiến độ hạ tầng cửa ngõ – cảng biển – vận tải liên vùng còn chậm. Bà kiến nghị đẩy nhanh tiến độ các dự án đã được quy hoạch và tăng tốc chuyển đổi số, đặc biệt là xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về logistics.

Ông Trần Đức Nghĩa, Chủ tịch Hiệp hội Logistics Hà Nội, nhận định một số quy định hiện hành đang làm giảm lợi thế địa lý của Việt Nam. Ông đề nghị rà soát chính sách và sớm xây dựng Bộ tiêu chí xếp hạng doanh nghiệp logistics.

Kết luận: Sự đồng hành Nhà nước – Doanh nghiệp – Hiệp hội

Kết thúc hội nghị, Chủ tịch VLA Đào Trọng Khoa khẳng định, với sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước – doanh nghiệp – hiệp hội, ngành logistics Việt Nam sẽ phát triển bền vững, góp phần xây dựng logistics trở thành ngành kinh tế mũi nhọn trong những thập kỷ tới.

3 Chuyển đổi kép trong phát triển logistics và cảng biển thông minh

Ngày 26/11, trong khuôn khổ Diễn đàn Kinh tế Mùa Thu 2025, phiên thảo luận song song số 2 với chủ đề “Logistics và cảng biển thông minh gắn với mục tiêu chuyển đổi kép” đã diễn ra sôi nổi, thu hút sự quan tâm của nhiều chuyên gia, doanh nghiệp trong nước và quốc tế.

Phiên làm việc do Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Bùi Xuân Cường chủ trì, với sự tham dự của nhiều diễn giả uy tín, trong đó có ông Thomas Sim – Chủ tịch FIATA, người trình bày bài phát biểu quan trọng mở đầu phiên thảo luận.

Phát biểu khai mạc, ông Bùi Xuân Cường nhấn mạnh rằng Thành phố Hồ Chí Minh là trung tâm kinh tế lớn nhất cả nước, đầu mối xuất nhập khẩu quan trọng, địa phương đang triển khai nhiều giải pháp đồng bộ nhằm phát triển hệ sinh thái logistics thông minh – xanh – hiện đại, gắn với các cụm cảng chủ lực như Cát Lái – Hiệp Phước – Cái Mép – Thị Vải, và đặc biệt là dự án chiến lược Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ – được kỳ vọng tạo bước đột phá trong phát triển kinh tế biển của Thành phố. Ông Cường tin rằng từ các góc nhìn và sáng kiến được chia sẻ tại phiên thảo luận, các mô hình mới và cơ hội hợp tác dài hạn sẽ được hình thành, góp phần thúc đẩy Việt Nam trở thành trung tâm logistics xanh – thông minh – kết nối số của khu vực.

Trong bài phát biểu mở màn phiên thảo luận, ông Thomas Sim – Chủ tịch Liên đoàn các Hiệp hội Giao nhận Vận tải Quốc tế - FIATA khẳng định, thế giới đang chuyển dịch sang mô hình logistics dựa trên dữ liệu, tự động hóa và các chuẩn mực xanh với ba xu hướng lớn:

1. Logistics thông minh (Smart Logistics): Ứng dụng AI, Big Data, Digital Twin giúp dự báo nhu cầu, tối ưu luồng hàng, giảm chi phí và tăng độ tin cậy của chuỗi cung ứng.

2. Cảng biển xanh – trung hòa carbon: Xu hướng điện hóa thiết bị bốc dỡ, áp dụng năng lượng tái tạo, cung cấp điện bờ (shore power), kinh tế tuần hoàn... đang trở thành tiêu chuẩn mới tại các cảng tiên tiến.

3. Mạng lưới cảng thông minh khu vực: Khả năng chia sẻ dữ liệu theo thời gian thực giữa các cảng trong khu vực APEC và ASEAN sẽ tạo ra một “Smart Port Network”, giúp luồng hàng hóa lưu thông liền mạch, tăng hiệu quả thương mại và giảm ùn tắc.

Ông Sim đánh giá Việt Nam – đặc biệt là TP. Hồ Chí Minh – đang có nền tảng tốt để trở thành một điểm kết nối quan trọng trong mạng lưới này, nếu đẩy nhanh quá trình số hóa và đầu tư hạ tầng cảng biển.

Tại phiên thảo luận, ông Bùi Văn Quỳ, Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Mạng lưới Cảng biển Châu Á – Thái Bình Dương (APSN), Phó Chủ tịch Hiệp hội Cảng biển Việt Nam, Phó Tổng Giám đốc Tổng công ty Tân Cảng Sài Gòn, chia sẻ nhiều xu hướng nổi bật trong quá trình chuyển đổi cảng biển trên thế giới.

Ông cho biết các cảng hiện đại đang tích hợp:

• Port Community System (PCS) – nền tảng kết nối cộng đồng cảng;
• Mô phỏng Bản sao số (Digital Twin) để dự báo và mô phỏng vận hành;
• AI dự báo dòng hàng, tối ưu cầu bến và bảo trì thiết bị.

Song song với số hóa, các cảng lớn đang chuyển đổi mạnh mẽ theo hướng xanh hóa, bao gồm điện hóa thiết bị, sử dụng năng lượng mặt trời, triển khai kinh tế tuần hoàn như tái chế rác thải nhựa đại dương, nhằm giảm phát thải và nâng cao tính bền vững.

Thách thức còn lớn với logistics Việt Nam

Chia sẻ bức tranh tổng quan về ngành logistics Việt Nam, bà Đặng Minh Phương, Chủ tịch Hiệp hội Logistics và Cảng biển TP. Hồ Chí Minh, đánh giá ngành đã phát triển nhanh, nhưng vẫn đối diện nhiều rào cản:

• Hạ tầng logistics chưa đồng bộ
• Ùn tắc kéo dài tại các cửa ngõ phía Nam
• Chi phí logistics cao
• Số hóa diễn ra chậm
• Dữ liệu hải quan chia sẻ hạn chế

Theo bà, để Việt Nam có thể xây dựng hệ thống cảng biển – logistics hiện đại, cạnh tranh quốc tế, cần tập trung vào ba trụ cột chiến lược:

(1) Hạ tầng kết nối đạt chuẩn quốc tế; (2) Phát triển xanh và bền vững; (3) Hệ sinh thái logistics – cảng thông minh.

Bà cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của đầu tư PPP, cho rằng Việt Nam cần thu hút mạnh hơn nguồn lực tư nhân để giải quyết các điểm nghẽn hạ tầng lớn.

Các chuyên gia thống nhất rằng quá trình chuyển đổi kép tại Việt Nam chỉ có thể thành công khi hệ thống logistics – cảng biển được đầu tư đồng bộ, số hóa mạnh mẽ và gắn với tiêu chuẩn xanh.

Phiên thảo luận khép lại với kỳ vọng rằng những sáng kiến nêu ra hôm nay sẽ góp phần mở đường cho các mô hình hợp tác mới, dự án mới, cũng như cách tiếp cận hiện đại hơn để đưa Việt Nam, đặc biệt là TP. Hồ Chí Minh, trở thành một trong những trung tâm logistics thông minh – bền vững của khu vực châu Á – Thái Bình Dương.

4 Đà Nẵng kiến tạo “siêu cảng” Liên Chiểu và tham vọng xây dựng trung tâm logistics quốc tế

Trong bối cảnh thành phố Đà Nẵng định hướng phát triển mạnh kinh tế biển và dịch vụ logistics, tiến độ của Cảng Liên Chiểu, một trong những dự án hạ tầng quan trọng nhất của thành phố đang bước vào thời điểm then chốt. Hiện 2 công trình này đang bước vào giai đoạn nước rút khi đã hoàn thành 95% tiến độ, cho thấy những mảnh ghép lớn đầu tiên về hạ tầng cảng biển nước sâu lớn nhất miền Trung đã dần hoàn thiện, tạo nền tảng mở rộng không gian phát triển, hình thành dấu ấn Cảng biển quy mô trên bản đồ hàng hải Thế giới.

Cảng Liên Chiểu được xác định là hạt nhân của hệ thống logistics miền Trung. Theo quy hoạch, đến năm 2030 khu bến Liên Chiểu sẽ đảm nhận lượng hàng hóa từ 8,7 đến 13,7 triệu tấn; quy mô xây dựng từ 5 đến 8 bến cảng mới với tổng chiều dài 1.420–2.820m, thêm một bến hàng rời dài 100m và bố trí di dời ba bến phao chuyên dụng.

Định hướng đến năm 2050, khu bến sẽ mở rộng lên tổng cộng 22 bến, gồm 8 bến cảng lỏng/khí, 8 bến container và 6 bến tổng hợp và hàng rời, đáp ứng nhu cầu tăng trưởng hàng hóa trong dài hạn.

Bên cạnh bến cảng, thành phố định hướng phát triển đồng bộ hệ thống kết nối đa phương thức, bao gồm đường bộ, đường sắt, đường hàng không và đường biển.

Nhằm tiếp tục hoàn thiện chuỗi hạ tầng logistics, Đà Nẵng đang triển khai thủ tục cho hợp phần B của bến Liên Chiểu. Dự án hợp phần B được kỳ vọng sẽ tạo lực hút đầu tư lớn, hình thành cụm dịch vụ – công nghiệp – logistics có sức cạnh tranh khu vực. Dự án sẽ phát triển 8 bến container có tổng chiều dài 2.750m, khả năng tiếp nhận tàu đến 18.000 TEU, đi kèm hệ thống kho bãi, bãi container lạnh, bãi kiểm hóa và khu bến sà lan 5.000 tấn. Ba giai đoạn thi công trải dài từ 2025 đến đầu 2036, hướng tới mục tiêu đưa Liên Chiểu trở thành cảng trung chuyển quốc tế tầm vóc Đông Nam Á.

5 Khuyến cáo thực hiện đúng quy định khi giao dịch hợp đồng mua bán qua biên giới

Ngày 28/11, thông tin từ Trung tâm Quản lý cửa khẩu (Ban Quản lý Khu Kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng - Lạng Sơn) cho biết, gần đây, trong quá trình xuất nhập khẩu đã phát sinh một số rủi ro dẫn đến một số phương tiện vận tải, hàng hóa của Việt Nam bị phía Trung Quốc giữ lại chưa thể xuất cảnh về nước. Nguyên nhân chủ yếu do phát sinh tranh chấp dân sự liên quan đến chất lượng hàng hóa xuất khẩu chưa đảm bảo các điều kiện theo thỏa thuận..., chưa có những thống nhất giải quyết giữa chủ hàng của hai bên. Điều này dẫn đến việc doanh nghiệp Trung Quốc không thanh toán phí bến bãi, không thực hiện các thủ tục thông quan phương tiện chở hàng Việt Nam; đồng thời yêu cầu chủ hàng, lái xe Việt Nam bồi thường tiền mặt mới hoàn tất các chi phí, thủ tục để phương tiện có thể xuất cảnh về Việt Nam.

Theo ông Đinh Trung Kiên, Phó Giám đốc Trung tâm Quản lý cửa khẩu Lạng Sơn, đối với các trường hợp phương tiện chở hàng bị giữ lại bên phía Trung Quốc, Trung tâm Quản lý cửa khẩu đã tham mưu Ban Quản lý Khu Kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng - Lạng Sơn gửi Thư công tác đề nghị phía Trung Quốc phối hợp, chỉ đạo các lực lượng chức năng xem xét giải quyết cho phương tiện bị giữ lại bên Trung Quốc được xuất cảnh về Việt Nam. Phía bạn thông tin, việc phương tiện bị giữ lại không liên quan đến các lực lượng chức năng.

Để đảm bảo quyền lợi và lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp, cá nhân hoạt động xuất nhập khẩu qua các cửa khẩu, hạn chế tối đa các tranh chấp, rủi ro phát sinh, Trung tâm Quản lý cửa khẩu Lạng Sơn khuyến cáo, đề nghị các cá nhân, doanh nghiệp thực hiện ký kết hợp đồng mua bán hàng hóa, giao dịch xuất nhập khẩu theo đúng quy định pháp luật Việt Nam và các thỏa thuận quốc tế liên quan. Đặc biệt lưu ý các nội dung trong hợp đồng về kiểm tra, thống nhất chất lượng hàng hóa khi giao nhận, lựa chọn phương thức thanh toán đảm bảo qua Ngân hàng quốc tế; đồng thời bổ sung điều khoản không được phép lưu giữ phương tiện vận chuyển hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam khi đã trả xong hàng hóa (nếu không liên quan). Ngoài ra, trong nội dung hợp đồng cần quy định rõ phạm vi trách nhiệm từ khi nhận hàng đến địa điểm giao hàng; quy trình bảo quản hàng hóa theo hợp đồng đã ký, xử lý khi xảy ra mất mát, hư hỏng hàng hóa, rủi ro xảy ra đối với phương tiện; ràng buộc trách nhiệm cụ thể của các bên liên quan đối với trường hợp phát sinh tranh chấp dân sự phía Trung Quốc hoặc Việt Nam liên quan đến hàng hóa.

Thông tin báo giá chi tiết về dịch vụ, quý khách hàng vui lòng liên hệ:  THANH PHONG Logistics

• Văn phòng làm việc: Vincom Plaza, MG02 - 08A, số 01 Đ. Lê Thánh Tông, Máy Tơ, Ngô Quyền, Hải Phòng.
• Điện thoại: 02256568111 - 0961089966 - 0355621386
• Email: chaunh@thanhphonglogistics.com
• Hotline: 0961089966

Hân hạnh mang đến những dịch vụ chuyên nghiệp, uy tín, nhanh chóng tại Hải Phòng cũng như các khu vực lân cận.